maandag 7 februari 2011

Interview met Hilda Algra van De Kanjerklas

Wie is Hilda Algra?

Foto: Elja Wesdijk


Ik ben tekstschrijver en verhalenschrijver met een eigen tekstbureau. En moeder van een dochter van twaalf en een zoon van tien jaar. Ik ben nogal eigenzinnig, maar meestal op een leuke manier.

Komt deze eigenzinnigheid ook naar boven in jou als schrijfster?

Ja, zeker. Zodra ik de druk voel om dingen te schrijven die anderen ook al vaak zo hebben gezegd of geschreven, haak ik af. Ik wil het altijd net even anders en wil ook liefst de andere kant van een zaak belichten.

Wat inspireert jou als schrijfster?

Eigenlijk alles wat ik meemaak of lees of hoor, kan inspireren. Bijvoorbeeld wat mijn kinderen meemaken of vertellen. Maar ik pik ook dingen op uit gesprekken met anderen, of uit de krant of van internet. Alles wat me boeit, gaat in mijn hersenpan en borrelt daar dan een tijdje. Sommige dingen verdwijnen, andere klonteren samen tot een idee waar ik soms maanden en soms zelfs jaren later iets mee ga doen.

Wat vind je leuker om te schrijven; boeken voor volwassen of boeken voor kinderen

Boeken voor kinderen staan met stip bovenaan! Dat is vooral spelen, pret maken met woorden. Ik houd van verhalen. Ze zelf maken is extra leuk. In een kinderboek kun je heel essentiële dingen aan de orde stellen zonder dat het zwaar wordt.

Waarom koos je ervoor om een boek te schrijven waarin kinderen die 'anders' zijn centraal staan?
Naar mijn indruk is er een enorme druk op kinderen om 'normaal' te zijn. Na de meetlatten van het consultatiebureau volgen de toetsen en screenings op de basisschool. Alles wat afwijkt wordt gezien als potentieel probleem. Terwijl ik denk dat elke afwijking het leven rijker maakt. Al wil ik niet bagatelliseren dat een deel van de afwijkingen ook werkelijk lastig kunnen zijn voor een kind, hoe zeer de omgeving er ook op ingespeeld zou zijn. Maar ik denk dat veel afwijkingen niet zo’n probleem zouden zijn als er wat normaler op zou worden gereageerd. Als mensen niet zo van een beperkte standaard zouden uitgaan. Misschien zouden variaties dan zelfs verwelkomd worden.

Tijdens het schrijven aan een boek over leer- en gedragsproblemen, ontdekte ik dat vrijwel alle kinderboeken daarover één hoofdpersoon met één probleem centraal stellen. ‘De anderen’ zijn eigenlijk altijd ‘normaal’. Dat klopt niet met de werkelijkheid. Een klas is niet als een bos gele tulpen met één rode roos ertussen, maar een mooi veldboeket waarin elke bloem verschilt van de andere bloemen. Alle kinderen in de klas zijn op hun eigen manier niet doorsnee. Het kind met ADHD heeft vast ook een klasgenootje met dyslexie en een ander die snel uit zijn slof schiet of vaak angstig is. Met andere woorden: jij bent misschien anders, maar dat is normaal. Want iedereen is anders dan de anderen. En dat is maar goed ook. Het leven zou doodsaai zijn als iedereen normaal was.
Met De Kanjerklas wilde ik kinderen die zich anders voelen, laten ervaren dat ze niet de enige zijn. En dat het helemaal niet erg is om anders te zijn. Misschien gaan ze om zich heen kijken en herkennen ze anderen die weer anders anders zijn. En leren ze elkaar ook daarin waarderen.

Hoe pas je die labels toe in je boek De Kanjerklas?

In De Kanjerklas benoem ik geen enkel label. Je leest over kinderen met hun eigenaardigheden. Dat is voldoende duidelijkheid. Een etiket zou niets toevoegen. Het vergroot eerder het risico dat de lezer zelf het verhaal gaat invullen met wat hij of zij denkt te weten over kinderen met zo’n etiket. Dan verdwijnen de kanjers in het boek ook weer onder het etiketje.

Bovendien zijn de etiketjes waar we het hier over hebben gekoppeld aan stoornissen. Ik heb moeite met dat woord. Een stoornis geeft aan dat er iets niet functioneert in je hersens: er stoort iets. Om nog maar niet te zeggen: je bent gestoord.
Begrijp me goed, ik kan me voorstellen dat het een hele opluchting is voor ouders en kind als na lang zoeken het probleem eindelijk een naam heeft, met bijbehorende gebruiksaanwijzing. Ouders kunnen dan zeggen: Jantje heeft dit en de juf weet of kan opzoeken hoe ze daar mee om moet gaan. Voor Jantje en zijn ouders zal het ook een bevrijding zijn als juf niet meer kan volstaan met: ‘Jantje moet gewoon meer zijn best doen.’ Een etiket legitimeert: het probleem ligt dan buiten Jantjes macht en dus buiten zijn verantwoordelijkheid.
Maar aan de andere kant denk ik dat die labeltjes de werkelijkheid zo versimpelen, dat ze kinderen tekort doen. Dan wordt Jantje niet meer gezien als Jantje, maar als ADHD'ertje en is Jantje zelf in geen velden of wegen meer te bekennen.
De kanjers in De Kanjerklas zijn gewoon erg leuke kinderen, net als in het echte leven. Hun eigenaardigheden zijn geen probleem, omdat ze er samen geen probleem van maken. Ze dragen soms zelfs bij aan de oplossing van het probleem.

Dat klinkt als een duidelijke boodschap. Is er nog een boodschap die je mee wilt geven aan de lezers van De kanjerklas?

Ja, ik hoop dat de humor in De Kanjerklas meesters en juffen, ouders en kinderen stimuleert om zich niet blind te staren op problemen en labels. Kinderen passen toch niet honderd procent onder hun etiketje, ze zijn zoveel meer als kind. En samen lachen om eigenaardigheden – zonder elkaar uit te lachen – werkt gezond relativerend.
Wie zou je het boek aanraden?
Het is geschreven voor kinderen vanaf een jaar of acht. Het is geschikt om samen in de klas te lezen en er over door te praten. Thuis kan dat natuurlijk ook. Het is geschikt voor kinderen met leesweerstand, want het heeft veel plaatjes, duidelijke letters en het ‘leest als een trein’.

Komt er nog een vervolg?
In november verschijnt deel twee. Ook weer met grappige illustraties van Betje. Juf Karin en haar kanjers komen er natuurlijk in terug, maar er zijn ook een paar nieuwe kinderen in de klas. Wie precies weet ik nog niet, maar ik denk dat onder andere ook een kind met een fysieke beperking een rol(stoel) krijgt in het verhaal.

Waarom zou de kanjerklas op zijn plek zijn in ieder klaslokaal?
Omdat in elke klas kanjers zitten die een vrolijk boek over hen wel kunnen gebruiken.



De Kanjerklas kost 14,95 en is te koop bij Het Kinderpunt

Wilt u het boek: De Kanjerklas bestellen? Klik hier: http://www.hetkinderpunt.nl/product/448/1/De_Kanjerklas

2 opmerkingen:

  1. Een mooi en duidelijk intervieuw. En een heel goed standpunt over het labelen en de manier om er mee om te gaan.

    BeantwoordenVerwijderen